Cis (po łacinie Taxus)
Cis to rodzaj roślin z rodziny cisowatych (Taxaceae). Przedstawiciele tego rodzaju występują w Europie, Azji północnej, wschodniej i południowo-wschodniej, północno-zachodniej Afryce oraz Ameryce Północnej. Na obszarze Polski rośnie dziko tylko jeden gatunek – cis pospolity. W sumie wyróżnia się 7–9 mało zróżnicowanych gatunków. Wszystkie są do siebie tak podobne, że przez niektórych fachowców opisywane są jako podgatunki w ramach jednego gatunku – cisa pospolitego. Cis to krzew lub drzewo dwupienne i nie wydziela żywicy.
Każdy cis jest trujący (zarówno igły jak i nasiona) z powodu zawartości w roślinach alkaloidu taksyny. Zawierają także diterpen o nazwie paklitaksel, zwany też taksolem, będący lekiem przeciwnowotworowym. Trujące nie są czerwone osnówki nasion, ale w ich środku są trujące nasiona. Spożycie którejś z trujących części cisa skutkować będzie bólem brzucha, biegunką, wymiotami a w skrajnych przypadkach zaburzeniami pracy serca lub zgonem.
Niektóre gatunki uprawiane cisu są jako rośliny ozdobne. Wyróżnia się setki odmian uprawnych. Drewno jest ciężkie, twarde, o kolorze czerwonobrunatnym. Z tego powodu jest poszukiwane jako surowiec snycerski i meblarski. Cis najczęściej jest rośliną ogrodową. Doskonale nadaje się na żywopłot lub jako roślina pojedyncza lub sadzona w grupach. Najpopularniejsza odmiana na żywopłot to cis Hicksii. Jest dość szeroki i zwarty, a także dobrze znosi formowanie. W porównaniu do tui, żywopłot z cisu jest bardziej gęsty, niemal niemożliwy do przebycia, ale też niższy.
Szkółka roślin ozdobnych Sawanna ma w ofercie dwa gatunki cisu:
- Cis pośredni (Taxus x media) – typowy zielony krzew żywopłotowy lub na formy pojedyncze,
- Cis pospolity (Taxus baccata) – szeroki i luźny krzew o żółtym lub zielonym kolorze igieł.